ท่ามกลางเศรษฐกิจที่เข้าสู่ยุคข้าวยากหมากแพงไปทุกวัน รถไฟฟ้าสารพัดสี เส้นทางขับลอยอยู่บนหัว แต่คนไม่มีปัญญาขึ้นกัน แม้ปัจจุบันภาครัฐจะเปิดให้ผู้มีรายได้น้อยได้เข้าถึงแหล่งเงินทุนเพื่อต่อยอดอาชีพ การดำเนินชีวิต แต่ก็นั่นละ…นโยบายที่เขียนไว้สวยหรู ง่ายต่อการขอกู้ ครั้นพอประชาชนตาดำๆ ทำเรื่องขอกู้เท่านั้น สารพัดปัญหาจุกจิกก็ตามมา
เช่น รายได้ต่อเดือนของผู้กู้ จะมีปัญญาใช้หนี้รึเปล่า? อายุของผู้กู้ผู้ค้ำประกันจะใกล้วัยเคาะฝาโลงหรือไม่ ไหนจะที่พักอาศัย คุณอยู่บ้านใคร ประเภทผู้อาศัย หรือบ้านเช่า ห้องแถว ผู้กู้ต้องไปนั่งบรรยายความอนาถาในชีวิตให้เจ้าหน้าที่ของธนาคารรับฟัง มันช่างกดดันเหลือเกินชีวิต! และเผลอๆ เรื่องก็ไม่ผ่านอีก เสียเวลาทำมาหากิน…ในที่สุดแล้ว แขกบัง หรือหมวกกันน็อก คือแหล่งเงินทุนกู้ยืมที่ง่ายและรวดเร็วที่สุด เพียงคุณมีบัตรประชาชน มีทำเลค้าขายที่แน่นอน จะนั่งขายพริกสักกระจาด ขายหอมขายกระเทียมสักกระด้งก็ไม่มีใครว่า
ดั่งตัวอย่างชีวิตของคุณดาว เธอเป็นหญิงม่ายวัย 40 ปี อาชีพช่างเย็บผ้า รับตัดเย็บเสื้อผ้าง่ายๆ ปะแก้เสื้อกางเกงประเภทนั้น ผู้เขียนเห็นชีวิตคุณดาวมานาน ชีวิตหญิงม่ายของเธอไม่ได้เดือดร้อนทั้งกายใจแต่อย่างใด หากราวปี พ.ศ.2559 ฤาจะเป็นบุญเป็นกรรมไม่ทราบได้ ที่มีคนชักนำให้เธอรู้จักกับสุชาติ พนักงานชั้นผู้น้อยของเทศบาล หากมีสถานภาพม่ายและวัยใกล้เคียงกัน ก่อนการสมรสครั้งนี้ คุณดาวคุยฟุ้งๆ ถึงการรับราชการของว่าที่เจ้าบ่าว
“อย่างน้อยขี้หมูขี้หมา หนูก็ยังเบิกค่ารักษาพยาบาลได้ ตัวเค้าก็เป็นพ่อม่าย ลูกติดก็ไม่มีเหมือนกัน เราจะสร้างครอบครัวกันใหม่ค่ะ” หากเมื่อการสมรสผ่านไป คุณดาวเริ่มทราบความจริงว่าสุชาติเป็นบุคคลที่มีหนี้สินรุงรัง อีกทั้งดื่มสุราเป็นอาจิณ เช้า สาย บ่าย เย็น ใครอย่าได้ชวนทีเดียว แค่ดีดนิ้วเป๊าะ
เมื่อใช้ชีวิตคู่ไปเรื่อยๆ ทำให้คุณดาวรู้ซึ้งว่า…นรกมีจริง ไม่น่าเลย!…เหตุเพราะสามีเงินเดือนไม่เคยเหลือ แถมต้องหยิบยืมเงินเก่าสะสมของเธอครั้งละ 2-3 หมื่นเพื่อไปใช้หนี้เก่าๆ แล้วก็แอบสร้างต่อ ชีวิตหมุนเวียนอย่างนี้เป็นวัฏจักร
ครั้นเมื่อเงินเก็บเริ่มหมดไป เพราะตัวผัวสามารถจะบันดาลวันทุกวันให้เป็นเทศกาลได้ เรื่องที่คุณดาวเคยพูดโอ้อวดในตัวสามีเริ่มเงียบสนิท อีกทั้งระยะหลังไม่ทันพ้น 6 เดือนของการสมรส คุณดาวได้ใช้บริการของแขกบังร้อยละ 20 ที่หากินกับชาวบ้านย่านนี้มานานวัน…เขาชื่อกุมาร เป็นแขกบังที่ดูใจดี พูดง่าย แค่ขอดูบัตรประชาชนว่าตรงกับใบหน้าหรือไม่ ก่อนจะจดบันทึกในสมุด…แป๊บเดียวก็ได้กำเงินสด
ข้าพเจ้าทราบดีว่าคุณดาวนั้นอยู่ในสภาวะที่กลืนไม่เข้าคายไม่ออก เพราะอย่างไรได้ขึ้นชื่อแต่งงานจดทะเบียนสมรสกันแล้ว อีกชาวบ้านย่านนี้ก็เริ่มนินทาให้ร้าย เนื่องจากในอดีตคุณดาวได้ขึ้นชื่อว่าดูถูกคนที่กู้เงิน ทั้งหมวกกันน็อก ทั้งแขกบัง ว่าเป็นคนที่ไม่มีสมอง โง่ให้นายทุนกินดอกเบี้ยได้ทุกวี่วันทำนองนี้ ระยะนั้นคุณดาวก้มหน้าก้มตาเอาแต่เย็บผ้า เปิดบ้านก็เพียงแต่แง้ม จะเปิดประตูเต็มบานก็ต่อเมื่อคุณสามีพาเพื่อนมาโหมโรงสังสรรค์ทุกตอนเย็น เธอก็จะค่อยย้ายจักรเย็บผ้าไปเย็บต่อที่หลังบ้าน…ดูเวทนาเมื่อทราบเรื่อง
กระทั่งวันหนึ่งคุณดาวได้มาปรับทุกข์ให้ฟังว่า “หนูเริ่มไม่ไหวแล้ว ส่งรายวันให้อาบังกุมารไม่ไหวแล้ว ทุกวันนี้ต้องส่งเงินรายวัน วันละ 1,200 บาท เพราะเงินต้นนั้นแสนกว่าบาทแล้วค่ะ ตั้งใจจะหนีไปอยู่กับแม่สักพัก เผื่อว่ามีช่องทางเอาเงินมาคืนบังบ้าง” ตกลงในคืนถัดมา คุณดาวให้น้องชายมาขนข้าวของในกลางดึกจริง ส่วนคุณสุชาติก็นอนเกลือกกลิ้งตามประสาคนเมาอย่างไม่รู้ร้อนรู้หนาวที่เมียจะจากไป
เช้าวันถัดมา เมื่ออาบังกุมารมาทวงเงินเก็บรายวัน ได้พบกับบ้านที่ว่างเปล่า หากวันใดบ้านเปิดประตูแง้มไว้ นั่นหมายถึงสุชาตินอนเมาพับหลับไป! กระทั่ง 7 นาฬิกาของวันก่อนเข้าพรรษา บังกุมารได้เดินทางมาบ้านคุณดาว เมื่อเขาทวงถามเรื่องเงินรายวัน กลับถูกสุชาติด่าเหี้x ด่าสัxว์ เป็นออเดิร์ฟก่อนที่จะท้าตีท้าต่อยกับบังกุมาร ซึ่งเช้าวันนั้นชาวบ้านย่านนั้นเห็นทุกคนว่า ขณะที่สุชาติด่าไม่ด่าเปล่า เขาได้ใช้ไม้หน้าสามไล่ตีบังกุมารเหมือนหมูเหมือนหมาราวกับไม่ใช่คน วันนั้นไม่มีใครกล้าห้ามหรือเข้าไปยุ่ง บังกุมารล้มลุกคลุกคลานเหมือนหมูเหมือนหมา ช่างน่าสงสารนัก! อาบังขี่รถมอเตอร์ไซค์กลับแทบไม่ไหว
“อยากได้เงินก็มาเอาคืนนะเว้ย…ไม้หน้าสามกูยังรออยู่ โธ่ ไอ้สัxว์ ทวงใครไม่ทวง เสือกมาทวงกับกู แน่จริงถอนเสาเรือนไปสิ!” สุชาติยังโวยวายด่าตามหลังด้วยถ้อยคำที่ไม่สามารถบรรยายได้
“เวรกรรมของคุณดาวแท้ๆ” ทุกคนพูดเป็นเสียงเดียวกัน ที่เธอจำเป็นต้องก่อหนี้มากมายก็เพราะสามี สุชาติก้าวเข้ามาในชีวิตเธอพร้อมกับความหายนะ
ทว่าในคืนเดียวกัน มีญาติๆ ของบังกุมารได้มาขี่รถวนลับๆ ล่อๆ อยู่ที่หน้าบ้านของสุชาติหลายรอบ ทราบภายหลังว่าวันนั้นบังกุมารถึงกับต้องเข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาล อาการหนักเอาการ แต่แปลก…ที่ทางญาติกลับไม่เข้าแจ้งความแต่อย่างใด ซึ่งเขาคงพอทราบดีว่า อย่างไรเสียกฎหมายไทยคงไม่คุ้มครองผู้ปล่อยเงินกู้ร้อยละ 20 บาทอย่างพวกเขาที่กำลังถูกตามกวาดล้างอยู่หรอก
“อาบังกุมารเจ็บตัวฟรี” ทุกคนพูดเป็นเสียงเดียวกันอีก ทั้งนี้วันถัดมาหลังจากเทศกาลเข้าพรรษา ทุกเช้ามักเห็นน้องชายของสุชาติที่เป็นพนักงานดับเพลิง สังกัดเทศบาลเดียวกันมาเรียกขานปลุกให้พี่ชายตื่นไปทำงานทุกวัน “พี่ชาติ…พี่ชาติ…ไหวไหมวันนี้” นับว่าได้ยินจนชินหู ทั้งนี้ปากของสุชาติก็พร่ำบ่นกับน้องชาย
“แหม…ตั้งแต่กระทืบไอ้บังไปวันนั้น เหมือนไม่มีเรี่ยวแรง แขนแทบไม่อยากยกแก้วเหล้า ขาแทบก้าวเดินไม่ออก พักนี้ไม่รู้กูเป็นอะไร” ซึ่งวันนั้นผู้เขียนเห็นใบหน้าของสุชาติ ก็ยังให้นึกครุ่นคิดว่าทำไมเขาถึงแก่เร็วเช่นนี้ เส้นผมที่เคยดกดำกลายเป็นขาวโพลน นั่งหวีเสยยามใดก็ร่วงหลุดติดมือ มองดูเหมือนคนแก่อายุ 70-80 ปี เมื่อพี่ชายเปรยอย่างนี้ น้องชายก็บ่นว่าให้หยุดดื่ม…ไหนๆ ก็เข้าพรรษาแล้ว
“เฮ้ย! นี่กูหยุดกินมาหลายวันแล้ว ร่างกายมันผล็อย ไม่ไหวจริงๆ อยู่ๆ มันเป็นเอง ก็ยังงงๆ กับชีวิตว่ะ” ซึ่งวันนั้นน้องชายของสุชาติถึงกับต้องช่วยเหลือพี่ชายให้สวมเสื้อสวมกางเกง ทว่าเมื่อแต่งตัวแล้ว เขากลับเดินไม่ได้เลย! น้องชายเขาถึงกับร้องเสียงดังลั่น รีบพาพี่ชายเข้าโรงพยาบาลเป็นการด่วน เล่ากันว่าเขาถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลด้วยอาการเลือดออกปาก ออกทวาร แล้วน้องชายของสุชาตินั้นเขาสนิทกับผู้เขียน ได้เอ่ยถึงพี่ชายไว้
“อยู่ๆ แกอาเจียนเป็นเลือดสดๆ เลยครับ ที่แปลกกว่านั้นคือ อ้วกในปากของแกมีเส้นด้ายสีขาวปนออกมา ผมดึงเท่าไรก็ไม่หมด มันยืดยาวอยู่อย่างนั้น เหมือนเขากลืนด้ายเข้าท้องเป็นม้วนๆ” กระทั่งอาการป่วยของสุชาติในวันต่อมาก็ไม่มีทีท่าว่าจะดีขึ้น อาทิตย์ถัดมาถึงกับต้องเข้าไปนอนในห้องไอซียู ซึ่งระยะนี้คุณดาวได้กลับมาดูแลสามีอีกครั้ง เสมือนได้มาดูใจเป็นครั้งสุดท้าย เพราะวันถัดมาสุชาติได้สิ้นใจ มีอาการเลือดออกทางหู ปาก และจมูก รวมไปถึงทวารหนัก
ภายในงานศพ ระหว่างการรดน้ำศพ ร่างของสุชาติผ่ายผอมเหลือตัวนิดเดียว นอนร่างแทบติดกระดาน สรุปแล้วเขาเข้าโรงพยาบาลเพียง 12 วันก็จากไป มีบางคนแอบทักว่า…สุชาติน่าจะโดนของ หรือไปโดนคุณไสยทำจนถึงแก่ความตาย แต่เรื่องเหล่านี้ยังไม่มีใครสามารถพิสูจน์ได้
หลังจากงานศพผ่านไป บังกุมารไม่ได้ขับขี่รถมาเก็บเงิน เก็บดอกเบี้ยอีกต่อไป คงมีแต่ญาติๆ ของเขาได้แวะเวียนมาเก็บเงินร้านค้านั้นร้านค้านี้ หากสำหรับรายของคุณดาว เขาไม่แวะมาเก็บเงินเสียอย่างนั้น ซึ่งคุณดาวเธอก็เตรียมที่จะพูดคุยว่า เธอนั้นได้เงินจากการเสียชีวิตของสามี เหลือราว 2-3 แสนบาท พอที่จะคืนเงินให้บังกุมารทุกบาททุกสตางค์ แต่จนแล้วจนรอด ไม่ว่าบังกุมาร หรือทางญาติๆ บัง ไม่มีใครแวะมาพูดคุยถึงเรื่องเงินกับเธอให้เป็นเรื่องเป็นราว จนเธออดแปลกใจไม่ได้
ประการสำคัญ เมื่อสองวันก่อน คุณดาวได้มาเล่าถึงความฝันที่ฝันถึงสามีผู้จากไปอย่างกะทันหัน เล่าว่าหนูฝันถึงพี่ชาติสองคืนติดกัน คือคืนวันโกนที่ 28 กรกฎาคม และคืนวันพระที่ 29 ค่ะ คืนแรกที่ฝันถึงเขา เห็นเขาไม่ใส่เสื้อผ้าเลย แก้ผ้าตัวล่อนจ้อน ในความฝันถามเขาออกไป แต่ปากเราไม่ได้พูด เหมือนพูดทางใจว่า พี่ชาติ หนูเป็นคนแต่งตัวให้พี่ก่อนเอาพี่ลงโลง จำได้ว่าแต่งชุดข้าราชการเต็มยศให้ เขาตอบว่า “โอย! น้องดาวเอ๊ย ชุดอะไร พี่ไม่มีหรอก พี่จำอะไรไม่ได้ จำได้แต่เพียงว่าตอนที่พี่ขาดใจแล้วก็ถูกเขารุมทุบตีทันที จนเสื้อผ้าของตัวเองฉีกขาด อ้อ…พี่ขาดใจตั้งแต่อยู่ในรถของไอ้เชียร น้องชายแล้ว จากนั้นพอรู้สึกตัวก็เหมือนมีคนมารุมทุบตีจนเนื้อตัวแตกระบม ต้องนอนทรมาน พี่ยืนมองร่างตัวเองนานนับสิบวัน ยังนึกด่าหมอ ทำไมไม่ถอดเครื่องอะไรต่อมิอะไร ตอนอยู่ที่โรงพยาบาล มีแต่ผีที่เกเรทุกตัว…”
“กระทั่งคืนวันพระ เขาก็มาเข้าฝันอีก เล่าในความฝันจนหนูต้องนอนละเมอร้องไห้ พี่ชาติบอกว่าวันนี้เขาต้องทำงานหนักทั้งวัน คนที่คุมตัวเขาได้อนุญาตให้ไอ้กลุ่มแขกบังใช้แรงงาน ใช้มือเปล่าๆ กอบดิน ทำความสะอาดถนนหนทาง อ้างว่าหากอยากหมดเวรที่โกงเงินคนต้องตั้งใจทำงาน ทุกวันพระจะมีพระอรหันต์ผ่านมาทางถนนเส้นนี้เพื่อโปรดสัตว์ เมื่อแผ้วถางทาง ท่านก็จะให้ศีลให้พร อยู่ที่นี่ตัวพี่ต้องเป็นลูกน้อง ลูกไล่ของกลุ่มแขกบัง โทษฐานที่โกงเงินเขามา”
“พอพี่เขาเล่าตรงนี้จบ หนูถึงเอ่ยปากถาม ที่พี่ชาติตาย ตายเพราะอะไร? พี่จากหนูไปง่ายเหลือเกิน เขาตอบว่ากรรม เป็นกรรมหลายตัวมารวมๆ กันแล้วส่งผล เช่น กรรมจากการกินเหล้า โกหก ขี้โกง ฆ่าสัตว์ พูดง่ายๆ ช่วงที่ยังมีลมหายใจ ศีล 5 พี่ชาติแกไม่มีติดกายเลย เมื่อดวงตกคืออายุ 45 ถือว่าอยู่ในช่วงเบญจเพส กรรมตรงนี้ ตรงที่ไม่มีศีลธรรมชักพาไปตายได้ แถมเมื่อตายแล้วก็ถูกวิญญาณรอทำร้ายอยู่ ในความฝันนั้น เมื่อพี่ชาติตายเป็นผี แกถอดเขี้ยวถอดเล็บรับกรรม ซึ่งแกบอกว่านี่แค่ช่วงแรกๆ เป็นกรรมเบื้องต้น ยังไม่ถูกพิพากษานะ เพราะอายุขัยของแกที่ต้องตายจริงๆ คือ 75 ปีนะคะ”
ทั้งผู้เล่าและผู้ฟังมีความเต็มใจที่จะถ่ายทอดและรับฟังเรื่องราว เรื่องเหล่านี้ผู้อ่านเท่านั้นที่ต้องใช้วิจารณญาณใคร่ครวญด้วยตนเอง ทั้งนี้ผู้เขียนมาสะกิดใจตรงเรื่องแขกบังที่ชื่อกุมาร ว่าทำไม เพราะเหตุใดที่ยอดเงินนับแสนบาทที่คุณดาวกู้ยืมไป เธอก็พร้อมที่จะคืนเงินให้ แต่ทำไมทั้งบังกุมารและญาติๆ ได้แต่ขับรถผ่านบ้านของเธอไปมา ไม่เข้ามาเจรจาเรื่องเงินด้วยสักที หรือที่คนทั่วไปลือกันว่าทางญาติๆ ของบังกุมารได้ทำของใส่บ้าน ทำให้คนที่อยู่อาศัยเจ็บไข้ได้ป่วย สุชาติเป็นต้นเรื่องที่ต้องรับกรรมแทนคุณดาวไป
ส่วนเรื่องต่างๆ ที่ทำให้เขาถึงแก่ความตายในที่สุด ก็เพราะเป็นกรรมส่วนตัวของเขาที่ทำไว้ กว่าจะรู้ตัวก็สายเสียแล้ว การที่คนคนหนึ่งได้เกิดเป็นคน มีอวัยวะครบ 32 อาการ โปรดอย่าทำร้ายตนเองด้วยการดื่มเหล้า เสพยาเสพติด ชีวิตที่เกิดมา ได้มาเพราะบุญเก่า…ฉะนั้นเมื่อวันใดที่กิเลสมาเยือนก็อย่าหลงคล้อยตามจนติดบ่วงอย่างถอนตัวไม่ขึ้น มนุษย์เรานั้นในแต่ละวันมีกิเลส โลภะ โทสะ โมหะ ให้ทดสอบใจตนมากมาย กว่าจะก้าวข้ามห้วงแห่งมหรรณพนั้นยากลำเค็ญ
ทุกคนย่อมเป็นคนโง่มาก่อนที่จะเป็นคนฉลาด แต่…อย่าย้อมใจตนให้เป็นคนโง่ดักดาน! และที่น่าสงสารที่สุดของมนุษย์ก็คือ รู้ในผิดชอบชั่วดีทุกประการ แต่เอาชนะใจตนไม่ได้ ที่ต้องกลับมาเวียนว่ายตายเกิดก็เพราะมูลเหตุเพียงเท่านี้ เปรียบได้กับ…เส้นผมที่บังภูเขา
*โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่าน
*ภาพที่ปรากฏใช้เป็นเพียงภาพประกอบเรื่องเท่านั้น
/
เรื่องโดย. ประทุมทิพย์
ภาพโดย. www.artnews.com, www.cleanitgreenit.net, www.spookyblue.com, www.business-standard.com
