ผักกระเฉด เป็นพืชที่เกิดอยู่ตามผิวน้ำ ลำต้นเป็นเถากลม เนื้อนิ่ม ใบประกอบคล้ายใบกระถิน ใบจะหุบลงในเวลากลางคืน จึงเรียกกันว่า ผักรู้นอน ระหว่างข้อมีปอดเป็นฟองสีขาวหุ้มลำต้น เรียกว่า นมผักกระเฉด มีรากงอกออกตามข้อ ดอกช่อเล็กๆ สีเหลือง เป็นพืชที่มีโปรตีนมากกว่าคาร์โบไฮเดรต และมีแร่ธาตุ วิตามินหลายชนิด เกิดตามคลอง หนองบึงทั่วๆ ไป
ผักกระเฉด ใช้นม และใบมาทำยา ซึ่งมีสรรพคุณดังนี้
นม รสจืดเย็น แก้ไข้ตัวร้อน ถอนพิษตับอักเสบ บำรุงร่างกายให้แข็งแรง
ใบ รสจืดเย็น ดับพิษปวดแสบปวดร้อน แก้ไข้ ดับพิษ
ผักกระเฉด เป็นทั้งยาและอาหาร ด้านอาหารใช้เป็นผักที่อร่อย น่ารับประทานชนิดหนึ่ง ยอดอ่อน ใบอ่อน รับประทานเป็นผักสด หรือลวกให้สุกเป็นผักจิ้มกับน้ำพริก ผัดไฟแดง ยำ อร่อยทุกอย่าง โดยเฉพาะนำไป “แกงส้มผักกระเฉด” กับปลาช่อน กุ้ง โดยลวกผักกระเฉดเสียก่อนแล้วใส่แกงส้มที่ปรุงรสกลมกล่อมไว้ก่อน โดยที่ไม่นำผักกระเฉดไปเคี่ยวปนกับน้ำแกง เพราะผักกระเฉดนี้ถ้าเคี่ยวสุกมากจะเหนียว ไม่อร่อยตามที่ประสงค์ พูดถึงแล้วหิวข้าวขึ้นมาทันที ได้ข้าวสวยสุกร้อนๆ สัก ๑ จาน แกงส้มผักกระเฉดกับกุ้งแม่น้ำตัวโตๆ ๑ ชามเท่านั้น อิ่มอร่อยได้หนึ่งมื้อทีเดียว
คุณวิเศษของใบผักกระเฉด ใช้ดับพิษเบื่อเมา และเป็นตัวถอนพิษ ฤทธิ์ยาอื่นๆ ได้อีกด้วย
พืชผักหญ้าของดีมีหลายชนิด
ตลอดชีวิตมีคุณค่ามหาศาล
ปู่ย่าตายายใช้มาตลอดกาล
ของโบราณกินถูกวิธีแล้วมีคุณ!
/
เรื่องโดย. น.ท.มงคล ทัศมาลี
ภาพโดย. www.pinterest.com
